" การตรวจสอบภายใน" ในสมัยเริ่มแรกแตกต่างจากแนวทางที่เป็นอยู่ในปัจจุบันอย่างมาก สมัยก่อนนั้นคำว่า “ตรวจสอบ” ทุกคนจะนึกถึงตำราลับของฝ่ายบริหารซึ่งมีหน้าที่คอยจับผิดแล้วรายงานเสนอฝ่ายบริหารเพื่อพิจารณาลงโทษ ทำให้เกิดปัญหาขึ้นคือ ผู้ปฏิบัติงานหรือผู้รับการตรวจสอบไม่ให้ความร่วมมือ

แต่ในระยะต่อมาแนวคิดได้เปลี่ยนไปเป็นมุ่งค้นหาข้อบกพร่องของระบบงาน มิใช่ตัวบุคคล แล้วพยายามหาทางแก้ไขให้ดีขึ้น ผู้ตรวจสอบภายในจะวิเคราะห์ถึงจุดอ่อนของระบบงาน และพยายามเข้าใจถึงปัญหาที่กำลังประสบอยู่ แล้วปรึกษาหารือร่วมกับผู้ปฏิบัติงาน เพื่อให้ได้ความเห็นร่วมกันที่จะแก้ปัญหาอันจะทำให้การปฏิบัติงานในองค์กรเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ และมีประสิทธิผล เพื่อบรรลุเป้าหมายสูงสุดขององค์กร